Garouto
Lathyrus cicera
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Gessette, Jarosse.
Descripcioun :La garouto es un jaisso pulèu coumuno que fai de flour roujo bèn poulido. Li fueio an dous fuioun acaba pèr de vediho e lis estipulo soun proun longo. La cambo èi bèn alado sènso péu coume touto la planto. I'a ges de pouncho coume pèr Lathyrus sphaericus. Li flour de Lathyrus setifolius soun mai pichoto e li dent dóu calice soun mai courto que lou tube, au contro de la garouto.
Usanço :Fai un bon fourrage pèr li bèsti. Dins d'ùni relarg se manjon li grano mai èi pas counseia à l'ouro d'aro, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucaio
- Champ
- Tepiero seco
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lathyrus cicera L., 1753
Genèpi
Artemisia glacialis
Asteraceae Compositae
Noms en français : Genépi des glaciers, Genépi des Alpes.
Descripcioun :Lou genèpi trachis en mato dins li roucas e esboudèu cauquié de mountagno, au lume. Li flour soun jauno d'or alor que li fueio, en generau trifido, an de tros primàri larjo de 0,5 à 1 mm. Pensa de coumpara emé lis àutri genèpi dis Aup.
Usanço :Se saup proun que lou genèpi sèr pèr adouba la liquour dóu meme noum. Èi peréu bon en tisano "pèr lou chaut e frèi" ; pamens la fau pas faire trop forto que "t'achapo lou bàti-couor" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59). Ajudo à la digestioun, e bon contro lou tussi e li fèbre. Èi peréu vertuous contro li plago e macaduro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2200 à 3000 m
Aparado :
Vo
Remarco : Meno aparado
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Paret
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Artemisia glacialis L., 1753